Ο Ύπνος θρέφει τα παιδιά κι η ηρεμία τους γονείς τους.

Της Αποστολίδου Σταυρούλα 

Ο Ύπνος θρέφει τα παιδιά, μας λέει η λαική σοφή παροιμία και έχει δίκιο. Εκτός από το σκέλος της καλής ξεκούρασης τι άλλο προσφέρει ένας καλός ύπνος σε εμάς και στα παιδιά μας;

•   Ύπνος και σωματική ανάπτυξη

  

Ας ξεκινήσουμε από την πλευρά της σωματικής ανάπτυξης. Ο ύπνος βοηθάει τα παιδιά να αναπτυχθεί και να ολοκληρωθεί ολόκληρο το σώμα τους από τον μυικό ιστό εως και τα νευρολογικό σύστημα. Πως συμβαίνει όμως αυτό;

Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες κατά την διάρκεια του ύπνου εκκρίνεται μια αυξητική ορμόνη(γνωστή ως GHD), η οποία είναι υπεύθυνη για την καλή ανάπτυξη του παιδιού μας. H συγκεκριμένη ορμόνη εκκρίνεται στο σώμα μας όλη μας την ζωή αλλά κατά τους πρώτους μήνες της ζωής μας, παράγεται σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες. 

Από την αρχή της δημιουργίας της ζωής, η φύση προνόησε, ουτώς ώστε τα μωρά να κοιμούνται βαθιά σχεδόν το 50% της ημέρας τους. Έρευνες έχουν δείξει πάλι ότι παιδιά που κοιμούνται λιγότερο βαθιά έχουν μειωμένη ανάπτυξη , σε σχέση με ένα μέσο παιδί. Οι έρευνες αναφέρονται βέβαια σε ποσοστό βαθύ ύπνου, όχι σε συνολική ώρα ύπνου. Αυτό σημαίνει ότι ένα παιδί μπορεί να έχει λίγες ώρες ύπνου αλλά να έχει υψηλό ποσοστό βαθύ ύπνου.

•  Ύπνος και βάρος 

  

Μια ακόμα έρευνα έδειξε ότι ο καλός και βαθύς ύπνος βοηθάει το σώμα μας να ρυθμίζει τις μεταβολικές του διαδικασίες ανάμεσα και σε αυτές είναι και οι καύσεις. Μπορεί να ακούγεται παράδοξο αλλά ένας καλός ύπνος πρακτικά μας αδυνατίζει. Όταν τρώμε τόσο ώστε να επέλθει ο κορεσμός, τα λιποκύτταρα μας παράγουν μια ορμόνη που λέγεται λεπτίνη. Αυτή μας ειδοποιεί ότι ήρθε η ώρα να σταματήσουμε να τρώμε. Η στέρηση ύπνου μπορεί να αναστείλει αυτή την ορμόνη, με αποτέλεσμα να υπάρχει το αίσθημα του κορεσμού.

Όλοι μας όταν κυριαρχεί το αίσθημα της πείνας σε συνδυασμό με την έλλειψη ύπνου, έχουμε την τάση να καταναλώνουμε υψηλά θερμιδογόνες τροφές και λιπαρά και αυτή η διαδικασία γίνεται ασυναίσθητα καθώς έτσι πιστεύει το σώμα μας ότι θα είναι καλυμμένο από την έλλειψη ενέργειας. Ένα παιδί που δεν κοιμάται αρκετά έχει την τάση να τρώει θερμιδογόνες τροφές και να να μην κινείται πολύ λόγω του αισθήματος κόπωσης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες καταστάσεις, όπως η παχυσαρκία. 

• Ύπνος και η Άμυνα του οργανισμού

  

Επίσης έρευνες έχουν δείξει ότι ο ύπνος μπορεί να θωρακίσει την άμυνα του οργανισμού μας. Τα παιδιά κατά την διάρκεια του ύπνου παράγουν μια πρωτεΐνη που ονομάζεται κυτοσίνη ή κυτταροκίνη, στην οποία βασίζεται ο οργανισμός για να εξουδετερώσει μολύνσεις, αρρώστιες και το άγχος. Η κυτοσίνη ως πρωτεΐνη, παράγεται από τα λευκά αιμοσφαίρια κατά την διάρκεια του ύπνου και αυτό έχει σκοπό να διατηρεί το σώμα μας πάντα σε αμυντική στάση από εξωτερικές παρεμβολές όπως είναι οι μολύνσεις. 

• Ύπνος και Συγκέντρωση

  

Όταν τα παιδιά δεν κοιμούνται καλά, ξεκινάνε και ‘’υπολειτουργούν’’. Δεν συγκεντρώνονται καλά και σε αυτό φταίει η έλλειψη ξεκούρασης, ο ίδιος ο οργανισμός τους τους λέει να είναι λιγότερο δραστήρια. Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου τα παιδιά γίνονται πολύ υπερκινητικά λόγω έλλειψης ύπνου. Και οι δύο περιπτώσεις δεν βοηθούν το παιδί. 

• Ύπνος και Μάθηση

  

 Το ξέρατε ότι τα παιδιά όταν κοιμούνται , μαθαίνουν; Ο ύπνος βοηθάει τα παιδιά στην διαδικασία μάθησης, καθώς επεξεργάζονται και καταγράφουν τις πληροφορίες της ημέρας κατά την διάρκεια που κοιμούνται. Πρακτικά κατά την διάρκεια του ύπνου, όχι μόνο στα παιδιά, ο εγκέφαλος μας ‘’ξεσκαρτάρει’’ τις πληροφορίες που έχει δεχθεί κατά την διάρκεια της ημέρας και τις ταξινομεί σε χρήσιμες αποθηκεύοντας αυτές ή αποβάλλοντας αυτές που δεν χρειάζονται. Ειδικά στα παιδιά η διαδικασία μάθησης κατά την διάρκεια του ύπνου αποτελεί ένα κομμάτι της κινητικής ανάπτυξης του παιδιού, καθώς στον ύπνο του αποτυπώνεται η κίνηση που έμαθε και πολλές φορές ο εγκέφαλος την επαναλαμβάνει μέσα στον ύπνο για να την μάθει( τίναγμα χεριού, ποδιού).  Η όλη διαδικασία θυμίζει κάλλιστα υπολογιστή κατά την διάρκεια ανασυγκρότησης. 

Όλες αυτές οι διαδικασίες είναι συνήθειες που μας ακολουθούν σε όλη μας την ζωή και έτσι στην μετέπειτα πορεία της ζωής μας εξελισσόμαστε σε υγιείς έφηβους και ενήλικες. 

Ο ύπνος βοηθάει τους γονείς να ηρεμούν , να βρίσκουν χρόνο για τον εαυτό τους και να λειτουργούν καλύτερα. Εκτός από τα οφέλη που προσφέρει στον οργανισμό των ενηλίκων , ο ύπνος προσφέρει και την κυτταρική ανανέωση που τόσο χρειάζεται ο οργανισμός μας. 

Όμως πως καταφέρνεις να βάλεις για ύπνο τα παιδιά που δεν κοιμούνται ;

Αυτή είναι μια πάρα πολύ καλή ερώτηση και θα σας την απαντήσουμε στο επόμενο μας άρθρο.